Навагрудак - Ліда

Барысаглебская царква (афіцыйная назва - Сабор святых пакутнікаў прававерных князёў Барыса і Глеба) - помнік гатычнай архітэктуры эпохі Вялікага княства Літоўскага XVI стагоддзя. Яна ставіцца да храмаў, прыстасаваных да абароны. Царква была пабудавана ў 1519 годзе на месцы старажытнага храма XII стагоддзя.

Вершамі Адама Міцкевіча захапляліся Пушкін, Рылееў, Бястужаў, Дельвіг, Вяземскі. Нарадзіўся ён на тэрыторыі цяперашняй Беларусі, пісаў на польскай мове, жыў і працаваў у Еўропе, а памёр у Турцыі. Аднак адусюль душа яго цягнула дахаты – на Наваградчыну, дзе і пройдзе экскурсія - сярод бясконцага абшару ўзгоркаў і палі, працятых рэкамі. Тут прайшлі дзяцінства і юнацкасць Адама, захавалася хата, дзе ён жыў. У горадзе ўсталяваны помнік лепшаму паэту эпохі рамантызму і збудаваны «курган неўміручасці», куды доўгі час людзі везлі зямлю з розных рэгіёнаў Свету. Тут ушанавана памяць пра чалавека, які ўнёс велізарны ўнёсак у развіццё беларускай і польскай літаратур.

Наваградак – першая сталіца Вялікага княства Літоўскага. Горад з тысячагадовай гісторыяй захаваў дзіўныя пейзажы ўзгоркаў і лясоў, выгляд на якія адкрываецца з замкавай гары. А на ёй узвышаюцца руіны велічнага замка, дзе шмат стагоддзяў назад быў каранаваны Міндоўг. Наваградскі замак, размешчаны на вяршыні ўзгорка, бачны за шмат кіламетраў ад горада – вежы яго, нібы волаты, высечаны з каменнай груды, здалёк паведамлялі пра моц і веліч крэпасці.

Галерэя Кастуся Качана размешчана ў будынку ў стылі традыцыйнай шляхецкай сядзібы і ўяўляе сабой прыватную карцінную галерэю вядомага беларускага мастака Кастуся Качана. У галерэі знаходзіцца жывапіс самога Кастуся Качана, а таксама экспанаты шклозавода «Нёман», старадаўняя мэбля і прадметы побыту.
У галерэі можна наведаць экскурсіі, майстар-класы, творчыя мерапрыемствы. Тут жа можна выпіць кавы пад жывую музыку, набыць на памяць паштоўкі і рэпрадукцыі.

Убачыўшы яго, Вы ці наўрад пазнаяце ў ім сабор. Перад Вамі з'явіцца выдатны палац. Аднак, прагартаўшы старонкі мінулага Свята-Міхайлаўскай царквы, Вы пазнаяце, у чым сакрэт яе аблічча і гісторыі. Як жа склаўся лёс храма, які існуе з часоў піяр XVII стагоддзя да нашых дзён?

Доўгі час у Лідзе так ці інакш рабіліся спробы ўзвядзенне каталіцкіх храмаў. Аднак усе яны завяршаліся вельмі трагічна – паганская агрэсія, неўхваленне князя, пажары крыжакоў. Так было да сярэдзіны XVIII стагоддзі. У 1770 году ў горадзе з'явіўся Рымска-Каталіцкі Прыхадскі Касцёл Узвядзенні Святога Крыжа. Архітэктарам праекта стаў выбітны дойлід, заснавальнік вытанчанага архітэктурнага стылю, пазней названага «віленскім барока» - Іяган Крістоф Глаубіц.

У 1323 годзе князь Гедымін аддаў загад закласці каменны замак для таго, каб прычыніць рыцарам дарогу ў цэнтр земляў княства Літоўскага. За 5 гадоў збудавана кастэль была. Ні раз замак абложвалі ангельскія, нямецкія, французскія рыцары. Лідскі замак – гэта «машына часу» і займальнае вандраванне ў сярэднявечча, дзе што ні крок ёсць месца рамантыцы і рыцарскай доблесці. Тут кожны зможа адчуць сябе старажытным ваяром, апрануўшы даспехі, і прасякнуцца містычнай атмасферай, пазнаўшы які прывід ахоўвае цытадэль.