Экскурсія Стара-Віленскі шлях ( Залессе - Солы - Кушляны - Жупраны)

Міхал Клеафас Агінскі – кампазітар, паэт, палітык. Аўтар сусветна вядомага паланэза «Развітанне з Радзімай» і музыкі польскага гімна «Яшчэ Польшча не загінула». Гасцінная сям'я Міхала Клеафаса заўсёды радая гасцям у сядзібе. Як і некалькі стагоддзяў назад тут кіруюцца балі, праводзіць свае выступы батлеечны тэатр, распачыналыя паэты даюць на суд грамадскасці свае вершы. Чытаюць тут аўтарскія творы і вядомыя мэтры паэзіі.

За 400 гадоў існавання будынак паспеў паслужыць і кальвіністам, і каталікам, і праваслаўным, і атэістам. Аднак і сёння мае славу былога Кальвінскага Збору. Вашай увазе незвычайны помнік архітэктуры перыяду рэнесанс. У ім спалучаецца суровая прастата і маналітнасць, ваяўнічасць і рытмічныя дэкарацыі.

Вельмі эфектнае аблічча касцёла, безумоўна, надае ўражанне. Асіметрычны і вытанчаны – ён не падобны ні на адзін іншы храм. Грацыёзнае і элегантнае ўвасабленне стылю мадэрн. Зазірнём унутр - вельмі нетрывіяльныя фрэскавыя сюжэты не пакінуць Вас абыякавымі. Абарона Яснагорскага манастыра ў Чэнстахаве ў 1655 годзе падчас уварвання шведаў на тэрыторыю Рэчы паспалітай і «Цуд над Віслай» з савецка-польскай вайны 1919-1921 гг. А ці ведаеце Вы, дзе была падпісана дамова пра перамір'е паміж Германіяй і тады ўжо Савецкай Расіяй? Сардэчна запрашаем у Солы.

На Гарадзеншчыне, у мястэчку Кушляны, у 1896 годзе пабудаваў уласную хату Францішак Багушэвіч. Ён уклаў у яе душу і правёў тут апошнія гады жыцця. Менавіта тут, гуляючы па пакоях паэта, Вы даведаецеся пра яго вялікую асобу. Тут вы пачуеце пра першыя яго паэтычныя складанкі: «Дудка беларуская», «Смык беларускі» - такія простыя назвы, але такі глыбокі сэнс. Гэта вельмі атмасфернае месца захавала для нас саму хату, каменную адрыну, альтанку. Паэта помняць і прысад парка, пасаджанага яго рукамі і камень схоў. Схоў, які захоўваў рукапісы на роднай мове, пісаць на якой было забаронена. Помняць паэта-адваката і мясцовыя жыхары, якія разам з прыхільнікамі на камені-схове пакінулі надпіс: «Памяцi Мацея Бурачка. 1900 г.»

Петрапаўлаўскі касцёл у Жупранах у стылі неаготыкі - гэта помнік архітэктуры XIX стагоддзя, дзейны касцёл, нацыянальны набытак беларускага краю.. Касцёл быў закладзены яшчэ ў 1852 годзе графам Адамам Гутэн-Чапскім. Велічны манументальны будынак, з сапраўды асаблівай архітэктурай і магутнымі сценамі - упрыгожванне Жупранаў, «Старавіленскага шляху» і беларускай зямлі.