Гісторыя сядзібы Агінскіх: культурная спадчына
Гісторыя сядзібы цесна звязана з жыццём і дзейнасцю вядомага кампазітара і палітычнага дзеяча Міхала Клеафаса Агінскага.
У першай палове XVIII стагоддзя маёнтак належаў роду Агінскіх. У 1802 годзе Францішак Ксаверый Агінскі перадаў яго свайму пляменніку Міхалу Клеафасу Агінскаму. Тут ён стварыў культурны цэнтр, які называлі «Паўночнымі Афінамі». У сядзібе збіраліся вядомыя дзеячы мастацтва, праводзіліся музычныя і літаратурныя вечары. Менавіта ў Залессі Агінскі працаваў над сваімі творамі, хаця знакаміты паланэз «Развітанне з Радзімай» быў напісаны, паводле некаторых звестак, у Венецыі.
Пасля смерці кампазітара ў 1833 годзе сядзіба паступова занепала. У XX стагоддзі тут размяшчаліся розныя ўстановы, уключаючы пансіянат, санаторый і дом састарэлых. Падчас Другой сусветнай вайны ў будынку знаходзіўся штаб нямецкіх войскаў.
У 2011 годзе пачалася рэстаўрацыя сядзібы, і ў 2014 годзе яна была адкрыта як музейна-культурны цэнтр. Сёння тут дзейнічае пастаянная экспазіцыя, праводзяцца экскурсіі і культурныя мерапрыемствы, якія дазваляюць наведвальнікам пазнаёміцца з жыццём і спадчынай Міхала Клеафаса Агінскага.
Архітэктурныя асаблівасці сядзібы
XVIII-XIX стагоддзяў. Архітэктурны ансамбль спалучае ў сабе элементы класіцызму з характэрнымі рысамі рамантызму. Цэнтральнае месца займае палац – аднапавярховы будынак з мезанінам, упрыгожаны порцікам з чатырма калонамі, які надае фасаду ўрачысты і гарманічны выгляд.
Адна з асаблівасцяў сядзібы – сіметрычная планіроўка, характэрная для класіцызму. Кампазіцыя ўключае галоўны дом, гаспадарчыя пабудовы, паркавую зону і маляўнічы сажалку. У інтэр’еры палаца можна ўбачыць элементы ампіру, што адлюстроўвае густы яго ўладальніка – кампазітара Міхала Клеафаса Агінскага.
Ландшафтны парк, які акружае сядзібу, спраектаваны ў англійскім стылі і адрозніваецца натуральнасцю формаў. У парку размешчаны ратонда, масткі і алеі, якія ствараюць атмасферу ўтульнасці і натхняюць на творчасць. Сядзіба Агінскага з'яўляецца не толькі архітэктурным помнікам, але і важным культурным аб’ектам, звязаным з гісторыяй і музыкай Беларусі.
Легенды і паданні сядзібы Агінскага
Сядзіба Агінскага ахутана мноствам легенд, якія перадаюцца з пакалення ў пакаленне.
Паводле мясцовых паданняў, у сядзібе часам можна ўбачыць прывід маладой жанчыны ў белым. Кажуць, што гэта дух каханай Міхала Клеафаса Агінскага, якая не змагла быць з ім з-за сацыяльных адрозненняў. Яна блукае па алеях парку ў месячныя ночы, быццам чакае сустрэчы з кампазітарам, які пакінуў Залессе ў 1823 годзе.
Яшчэ адна легенда сцвярджае, што пад сядзібай пракладзены сакрэтныя падземныя хады, якія вядуць да бліжэйшага манастыра. Іх выкарыстоўвалі не толькі для ўцёкаў у выпадку небяспекі, але і для таемных сустрэч і перамоў. Мясцовыя жыхары кажуць, што часам з-пад зямлі чутны ціхія гукі музыкі – быццам сам Агінскі працягвае іграць сваю знакамітую «Паланэзу» ў гэтых схаваных пераходах.
Згодна яшчэ аднаму паданню, у адным з пакояў сядзібы стаяў раяль, на якім сам Агінскі склаў свае найлепшыя творы. Кажуць, што ўначы, калі ў будынку нікога няма, раяль сам па сабе пачынае гучаць, выконваючы мелодыі, падобныя да твораў кампазітара. Некаторыя даследчыкі тлумачаць гэта натуральнымі прычынамі, але рамантыкі лічаць, што гэта дух Агінскага вяртаецца да свайго любімага інструмента.
Экскурсіі з наведваннем сядзібы Агінскага
Адправіцца ў займальнае падарожжа па маляўнічых кутках Беларусі, наведаўшы легендарную сядзібу Міхала Клеафаса Агінскага у Залессі, можна ў рамках адной з экскурсій: Беларуская мазаіка і Старавіленскі шлях (Залессе-Солы-Кушляны-Жупраны). Гэтыя экскурсіі з Мінска дазволяць вам акунуцца ў атмасферу эпохі кампазітара, прагуляцца па дагледжаным парку і пазнаёміцца з гісторыяй сям’і Агінскіх.
Забраніраваць адну з экскурсій з Мінска з наведваннем сядзібы Агінскага рэкамендуем загадзя, выбраўшы зручную дату і фармат. У рамках экскурсій вы не толькі даведаецеся цікавыя факты пра жыццё аўтара знакамітага «Паланэзу Агінскага», але і ўбачыце рэканструяваныя інтэр’еры палаца, музычны салон і бібліятэку. Напрыканцы паездкі можна атрымаць асалоду ад прагулкі па парку, які натхняў кампазітара на стварэнне яго шэдэўраў.
