Магілёў - Буйніцкае поле

У першай палове XVIII стагоддзя, шляхціч Любуж Зянковіч са слугамі напаў на Магілёў – многія гараджане паранены былі, шмат хто памёр. І схаваўся ён, ад натоўпы, якая прагнула помсты, у капліцы невялікай. Але гневу людзей не было мяжы – яны выцягнулі шляхціча з капліцы і забілі. Польскі кароль, даведаўшыся пра забойства каталіка, вырашыў пакараць гараджанаў: «жыхары горада павінны разабраць усе каменныя пабудовы і з гэтага каменя пабудаваць касцёл у памяць пра забітага Зянковіча». – Абвяшчае легенда. Так ці інакш, але падмурак складаны з самага рознага памеру камянёў. А да нашых дзён дайшоў выдатны храм, што славіцца адным з найболей поўных і прафесійных евангельскіх цыклаў Беларусі і арыгінальнымі фрэскамі вялікай мастацкай каштоўнасці.

Свята-Нікольскі кляштар – праваслаўны жаночы кляштар, гісторыя якога сыходзіць каранямі глыбока ў XVI стагоддзе. Менавіта тады ён пачаў фармавацца вакол Свята-Нікольскага Сабора, улучанага ЮНЭСКА ў рэестр найболей каштоўных збудаванняў Еўропы ў стылі барока. Час неаднаразова ўносіў свае карэктывы ў гісторыю прыстанку: жаночы і мужчынскі манастыры, архіў, стаўка галоўнакамандуючага Мікалая II, турма і сталінскія рэпрэсіі. У канчатковым выніку, на шчасце, кляштар і, значна пацярпелы, унікальны храм вернуты вернікам. Якія ж сляды пакінулі тут рознага часу падзеі? Гэта ўзрушэнні і бясконцыя адкрыцці. Пра іх Вы даведаецеся на экскурсіі.

Магілёўская ратуша – адна з нешматлікіх захаваных у Беларусі. Яна стала знакам волі і незалежнасці не толькі для жыхароў сярэднявечнага Магілёва, але і для ўсіх наступных пакаленняў гараджанаў. Не раз яна абвальвалася недабудаваная, але ўсе ж узвысілася над горадам у 1698 годзе. Менавіта тут засядаў гарадскі магістрат, сюды месцічы неслі «смецце з хаты», жонкі прыводзілі мужоў, каб на Евангелле даць «замову ад п'янства». На назіральную пляцоўку ратушы падымалася імператрыца Кацярына II, аўстрыйскі імператар Франц-Іосіф II. Тут у 1917 годзе ад пасада зрокся Мікалай II. Знакам гаркаты і страты яна адзначыла сябе наўмысным выбухам у мірны час. Але нават пасля яго, у 1993 годзе, то, што трывала зрабілі прадзеды, было адбудавана. Як склаўся лёс знака горада сёння? Даведаемся падчас экскурсіі.

Пляц зорак – сапраўды дзіўнае месца не толькі для Магілёва. Гэта адзіны ў свеце помнік астролагу. Ён стаў несумнеўным упрыгожваннем гістарычнай часткі горада. “Астролаг” выкананы па праекце выбітнага беларускага скульптара Уладзіміра Жбанава. Вакол яго 12 крэслаў са знакамі задыяка – не забудзьцеся прысесці “на свой знак” і загадаць самае запаветнае жаданне. А пасля - на час перанесціся ў Галівуд – прагуляцца па мясцовых Прысадах славы і азнаёміцца з самымі вядомымі і выбітнымі імёнамі Магілёўшчыны.

Тысячу раз меў рацыю Н.В.Гогаль, напісаўшы, што "тэатр нічуць не цацка і зусім не пустая рэч, калі прымеш у меркаванне тое, што ў ім можа змясціцца раптам натоўп, і што ўвесь гэты натоўп, ні ў чым не падобная паміж сабой, можа раптам патрэсціся адным узрушэннем, зарыдаць аднымі слязьмі і засмяяцца адным усеагульным смехам. Гэта такая кафедра, з якой можна шмат сказаць свету дабра". Так лічыць і ўвесь склад Магілёўскага Драматычнага тэатра, змесцаванага ў будынку пабудаваным менавіта для яго. У Магілёўскім тэатры спяваў Шаляпін, гуляў Рахманінаў, апладыраваў Мікалай II, прымаў парады Калчак, Калінін і Дзяржынскі. Рэкамендуем больш даведацца пра яго і Вам.

Беларуская этнаграфічная вёска XIX стагоддзя – гэта прыгожая і дагледжаная тэрыторыя, горад майстроў, вытанчаны дызайн, брукаваныя дарожкі, экзатычныя дрэвы і кветкі. Гэта месца, дзе вы пазнаёміцеся з рамёствамі і побытам местачкоўцаў XIX стагоддзя. Вы даведаецеся, як за лічаныя секунды кавалак гліны ператварыць у твор мастацтва, як прымусіць кідаў і дрэва знайсці мудрагелістую форму, наколькі карпатлівая праца майстроў гафту і якая праўдзівая каштоўнасць «вышыванак». Прадукцыю майстроў Вы можаце набыць на памяць.

Буйніцкай падлозе - яго пісьменнік Кастусь Сіманаў абсікаў у сваім рамане «Жывыя і мёртвыя». Тут праходзіў пярэдні край савецкай абароны. Менавіта праз Магілёў група нямецкага войска «Цэнтр» скіроўвалася на Маскву, плануючы арганізаваць у Магілёве перавалачны пункт. Доўгіх 2 тыдні ў разы якія саступаюць абаронцы горада супрацівіліся ворагам, значна змяніўшы ход вайны. Нямецкія войскі ў страху маўчалі пра паразу, сказаўшы, што горад даўно захоплены. Пазней Магілёў назавуць «бацькам Сталінграда». А які знаходзіўся тут, тады вайсковы карэспандэнт, а пазней вядомы пісьменнік Сіманаў адпісвае развеяць тут свой пыл. Сёння на месцы танкавых бітваў створаны мемарыял, што захоўвае памяць вайсковых гадоў.