Прывакзальная плошча

Прывакзальная плошча – твар горада, месца сустрэч і правадоў. Як і твар чалавека, ён старэе і змяняецца ад часу і падзей. Аднак талентам і майстэрствам архітэктары ўдыхаюць ізноў і зноў у яго новае жыццё. І сёння, пры выйсці з аднаго з лепшых вакзалаў Еўропы, перад Вамі адкрываюцца пышныя «вароты горада», прасторная плошча і развітая інфраструктура. Сучасны будынак чыгуначнага вакзала арганічна ўпісваецца ў ансамбль пышнага сталінскага класіцызму.

Прывакзальная плошча прылягае да чыгуначнага вакзала Мінск-Пасажырскі і, акрамя таго, складаецца з аўтавакзала «Цэнтральны», комплекс будынкаў Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта, а таксама «Варот Мінска».

«Вароты Мінска» ці вежы «двайняты» пабудаваны ў 1953 году па праекце архітэктара з Ленінграда Барыса Рубаненкі. Адмыслоўцы вядуць гаворку пра некалькі версій стылю пабудовы: найболей распаўсюджана меркаванне пра тое, што гэта ўсё ж сталінскі класіцызм. Аднак існуе версія і пра нацыянал-савецкі стыль варот. Збудаваны яны ў 11 паверхаў і размешчаны па кутах 5-павярховых жылых хат. На адной з іх - гадзіннік, а на іншай - адліваны герб БССР. «Вароты горада» - першае, што бачаць госці сталіцы, выходзячы з чыгуначнага вакзала. Яны сталі візітнай карткай Мінска - упрыгожваюць мноства магнітаў і паштовак.

Пачала ж фармавацца прывакзальная плошча яшчэ ў 1870-е гады перад вакзалам Лібава-Роменскай чыгункі. Тут з'явіўся маляўнічы будынак з чырвонай цэглы з дзвюма характэрнымі вежкамі ў галоўнага ўваходу.

Значна рэканструяваны вакзал быў у 1940 годзе. Аб'ём істотна павялічылі і мадэрнізавалі ў адпаведнасці з практыкай «засваення класічнай спадчыны». Віленскі вакзал з чырвонай цэглы ператварыўся ў магутны цёмна-шэры будынак на 50 гадоў.

У 1980-я гады кампазіцыю пляца дапоўніў гмах гасцініцы «Экспрэс». Сам жа вакзал да таго часу прыйшоў у аварыйны стан, і праца яго была спынена – будынак знеслі ў 1991-м.

Належная ўвага і вялікія сродкі былі нададзены будаўніцтву новага будынка чыгуначнага вакзала. У 2001 годзе Прывакзальную плошчу упрыгожыў сучасны комплекс збудаваны па праекце архітэктараў Віктара Крамарэнкі і Міхася Вінаградава. З новым будынкам з'явілася і мноства аб'ектаў інфраструктуры: крамы, банкі, зблізку – Гандлёва-забаўляльны цэнтр «Галілео». Апошні аб'яднаў пляцы ТРЦ з Аўтавакзалам «Цэнтральны».