Брэст - горад старажытны і сучасны (з Брэста)

Брэсцкі кафедральны сабор Св. Сымона - галоўны праваслаўны храм горада, які з'яўляецца яго сапраўдным упрыгожаннем і гонарам. Пабудаваны ў 1865 годзе ў псеўдарускім стылі сабор асабліва велічна выглядае ўвечары ў промнях начной падсветкі. Адной з галоўных святынь храма з'яўляюцца мошчы прападобнага мучаніка Афанасія, ігумена Брэсцкага, які нягледзячы на катаванні і пакуты не адрокся ад праваслаўя. Сёння помнік Афанасію Брэсцкаму ўстаноўлены каля кафедральнага сабора.

Фарны Крыжаўзвіжанскі касцёл - адзін з найстарэйшых і найпрыгажэйшых храмаў Брэсцкай вобласці, які ўражвае сваёй прастатой і лаканічнасцю. Пабудаваны ў 1856 году касцёл быў зачынены ў часы Савецкай улады, будынак выкарыстоўваўся ў якасці краязнаўчага музея. Толькі ў 2001 годзе храм быў вернуты веруючым і яму паступова ў выніку рэстаўрацыйных работ вярнулі першапачатковы выгляд. Сёння тут захоўваецца святыня, найбольш шануемая каталікамі Беларусі, - цудатворны абраз Божай Маці Брэсцкай ў акладзе другой паловы XVII стагоддзя.

Плошча Свабоды і прылеглыя да яе вуліцы - гэта стары цэнтр Брэста, забудовы першай паловы ХХ стагоддзя. Кожны метр зямлі каштаваў у цэнтры дорага і таму дамы стаяць шчыльна адзін да аднаго, адрозніваючыся элементамі архітэктурнага дэкору (мадэрн, готыка, класіцызм, адным словам - эклектыка). Сваю сучасную назву плошча атрымала ў 1939 г. Ранейшыя яе назвы - Думская плошча, Ратушная плошча, плошча Пілсудскага, Маршалплац. Аб насычанай гісторыі фарміравання плошчы Вы даведаецеся падчас экскурсіі.

Брэсцкі чыгуначны вакзал з'яўляецца дзейным музеем мармуру пад голым небам, уваходзіць у лік помнікаў архітэктуры Рэспублікі Беларусь.
Чыгуначны вакзал Брэста – адзін з найстарых у Беларусі, яго адкрыццё адбылося 28 траўня 1886 года пры царскай сям'і на чале з Аляксандрам III. Унікальнае збудаванне будынка вакзала гарманічна ўпісваецца ў стыль сучаснага горада і з'яўляецца адмысловымі варотамі краіны ў Еўропу.

Брэсцкая царква Св. Мікалая - цудоўны прыклад храма ў рэтраспектыўна-рускім стылі, першае згадванне пра які адносіцца яшчэ да 1390 года. Паводле легенды, царква была пабудавана на сродкі купца, які, ўгразнуўшы ў рацэ, змог вызваліцца, толькі даўшы зарок пабудаваць храм у Брэсце ў імя Св. Мікалая. Царква мела сваю ўласную доўгую гісторыю - так, тут знаходзілася адно з найстарэйшых у Беларусі кафедральных брацтваў, дзейнічаў шпіталь.

Падчас экскурсіі перад Вамі адкрыюцца старонкі гісторыі страшных дзён пачатку вайны, калі досвіткам 22 чэрвеня 1941 года гарнізон Брэсцкай крэпасці першым прыняў на сябе ўдары нямецка-фашысцкіх захопнікаў і больш месяца трымаў абарону ў поўным асяроддзі. Ужо на ўваходзе вас сустрэне пранізлівы голас Ю.Левітана з урадавым паведамленнем пра напад на Савецкі Саюз войскаў нямецка-фашысцкай Германіі і песня А.Аляксандрава «Святая вайна», сталая гімнам тых гадоў. 8 траўня 1965 года крэпасці прысвоена званне «крэпасць-герой».

Музей абароны Брэсцкай крэпасці - музей, экспазіцыя якога адлюстроўвае не толькі ваенныя дзеянні 1941 года на тэрыторыі крэпасці, але і гісторыю яе будаўніцтва, а таксама найбуйнейшыя бітвы Вялікай айчыннай вайны і вызваленне Беларусі ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў. Музей абароны быў адкрыты ў 1956 годзе, з тых часоў яго плошча і экспазіцыя пашырыліся ў 2,5 разы, тут прадстаўлены прадметы з раскопак, творы мастацтва, ваенныя дакументы, фатаграфіі. Найбольшую каштоўнасць сярод усіх прадметаў экспазіцыі маюць запісы С.С. Смірнова з успамінамі удзельнікаў абароны Брэсцкай крэпасці.

8 мая 2000 г. адбылося ўрачыстае адкрыццё філіяла мемарыяльнага комплексу - Форта № 5. Гэтай падзеі папярэднічала вялікая навукова-даследчая праца, праведзеная супрацоўнікамі мемарыяла. У 1995 годзе форт быў уключаны ў спіс гісторыка-культурных каштоўнасцяў Рэспублікі Беларусь. Форт № 5 - гэта маштабнае і цікавае фартыфікацыйны будынак, дзе вы зможаце адчуць даўніну і грандыёзнасць збудаванні.

Гістарычны цэнтр Брэста адносіцца да гісторыка-культурнай спадчыны Рэспублікі Беларусь і занесены ў дзяржаўны спіс каштоўнасцяў, які ўключае больш за 250 аб'ектаў горада. У гады савецкай улады старажытны магутны горад Брэст з яго надзвыча багатай культурнай спадчынай быў разбураны, а на яго месцы пабудавана крэпасць. Таму сёння гістарычны цэнтр горада ўяўляе сабой пераважна былыя жылыя і адміністрацыйныя будынкі - асабнякі, вучылішча і гімназіі, бальніцы і банкі, якія адносяцца да другой паловы XIX - пачатку XX стагоддзя.