Такі да – гэта Бабруйск

Бабруйская крэпасць - фартыфікацыйны комплекс, які быў пабудаваны ў першай палове ХIХ стагоддзя для абароны межаў Расійскай імперыі ў вайне з Францыяй. Крэпасць мае насычаную падзеямі гісторыю: яна мела сваю ролю не толькі ў вайне 1812 года, але і ў паўстанні дзекабрыстаў - тут быў распрацаваны знакаміты «Бабруйскі план» паўстання з арыштам Аляксандра I падчас агляду войскаў, а пасля паўстання некаторыя яго ўдзельнікі ў крэпасці адбывалі свой тэрмін. Гады Вялікай айчыннай вайны - самае цёмная пляма на гісторыі крэпасці - у гэты час тут размяшчаўся канцэнтрацыйны лагер для савецкіх ваеннапалонных.

Блукаючы па вуліцах Бабруйска ці праходзячы з экскурсаводам, Вам сустрэнецца даволі звыклая прыгожая хата з чырвонай цэглы. Але варта ўвайсці ў двор - Вы нібы ўвойдзеце ў іншае стагоддзе, у іншым горадзе, з іншымі, здавалася б, людзьмі. Замкнёны двор з высокімі сценамі, нібы глыбокая студня. А сцэны тыя са звышмоцнай цэглы Розэнберга, які ўпрыгожаны мудрагелістым малюнкам. Месца гэта прыцягвае аматараў фатаграфіі, гісторыі, тапанімікі. Гісторыя і назва гэтай хаты сапраўды заслугоўваюць увагі. Узводзілася яна падчас руска-японскай вайны, калі на слыху была гісторыя пра абарону горада «Порт-Артур».

Госцяў рэстарана, што размясціўся ў рэканструяванай былой воданапорнай вежы, весяла сустракае Шура Балаганаў. Бронзавая скульптура героя рамана Ільфа і Пятрова «Залатое цяля» ў 2 метры - гэта вынік цудоўнай працы 26-гадовага маскоўскага скульптара Яраслава Барадзіна. Тутака ж можна прачытаць урывак з рамана, дзе Бабруйск згадаюць як высокакультурны горад, куды імкнуліся ўсе дзеці лейтэнанта Шміта.

У кожнага горада павінны быць свае сымбалы, якія ў першую чаргу асацыююцца з ім у гараджан і турыстаў. Не стаў выключэннем і Бабруйск - ён зарадзіўся ў маляўнічым месцы - на рацэ Бярэзіне. Калісьці тут размяшчаўся невялікі пасёлак, жыхары якога займаліся рыбным і бабровым промыслам. Таму, як лічаць некаторыя гісторыкі, горад і атрымаў сваю назву «Бабруйск». У 2006 годзе бабёр стаў неафіцыйным сімвалам горада і ў адным з самых ажыўленых месцаў горада быў усталяваны помнік - бронзавы, ростам у 1 м 70 см, бабёр, чымсьці няўлоўна нагадвае шаноўнага бабруйчаніна пачатку XX ст., Ветліва прыўздымае капялюш, вітаючы мінакоў.

Адным з самых цікавых аб'ектаў, якія засталіся на тэрыторыі крэпасці, з'яўляецца Свята-Георгіеўская царква. З высокай доляй верагоднасці можна сцвярджаць, што дадзены храм наведваў падчас свайго візіту ў Бабруйск у 1916 году цар Мікалай II. У 1928 годзе царкву чакаў лёс большасці храмаў на тэрыторыі СССР: скідаюцца купалы, руйнуецца званіца, і ў знявечаным будынку размяшчаецца швейная вытворчасць. У гады вайны ў храме размяшчаліся нямецкія аўтарамонтныя майстэрні, а пасля яе заканчэння - сталовая і бібліятэка. На працягу амаль 70-ці гадоў храм знаходзіўся ў гэтым страшным палону, а ў 1990 годзе храмавы будынак вяртаюць вернікам.

Сінагога, якую Вы ўбачыце, - адзіны дзейсны габрэйскі храм у горадзе. І гэта не гледзячы на тое, што Бабруйск нярэдка завуць габрэйскай сталіцай. Сінагозе ўжо больш 200 гадоў - нажаль, дакладны год яе пабудовы не вядомы. За 200 гадоў свайго існавання яна перажыла нямала калатнеч - запусценне, размешчанае ў ёй атэлье «Рамонак». І толькі ў 2002 храм здабыў новае жыццё - у горад прыехаў рабін Шауль Хабабо і адразу ўзяўся за справу. Падчас экскурсіі Вы пазнаяце пра вынік яго прац.

Музей пачаў сваю працу 27 верасня 1998 г. У музеі адкрыты дзве залы дасавецкага перыяду, зала гісторыі рэвалюцыйнага руху ў краі, гісторыя краю з 1918 года па 1941 год, зала перыяду Вялікай Айчыннай вайны, урачыстая зала перамогі і памяці, зала развіцця горада на сучасным этапе; этнаграфія краю і развіццё сучаснай мастацкай творчасці. Нядаўна адкрыта зала прыроды.
Наведванне Бабруйскага краязнаўчага музея магчыма па жаданні групы за дадатковую плату.