Ваенна-гістарычны музей імя Д.К. Удавікова быў заснаваны ў г. Драгічын
14 лістапада 1990 г. рашэннем Драгічынскага райвыканкама па ініцыятыве Пінскага
грамадства партызан-ветэранаў. Першых наведвальнікаў музей прыняў 25 жніўні 1994
г. У снежні 1995 музею прысвоена ганаровае званне "Народны", 12 сьнежня 2000 г.
яму было дадзена імя Дзмітрыя Карповіча Удавікова, былога начальніка штаба
партызанскай брыгады ім. Молатава. Пінскае грамадства партызан-ветэранаў
паўстала ў 1988 г. і мела на мэце аб'яднаць усіх былых партызан, якія змагаліся
з фашысцкімі акупантамі ў складзе Пінскага партызанскага злучэння пад
камандаваннем Васіля Каржа. Першым кіраўніком грамадства быў Д.К. Удовікаў.
Савет грамадства знаходзіўся ў Драгічыне. У 1990 г. райвыканкам перадаў
грамадству будынак, у якім размясціліся Музей партызанскай славы (гэта першая
назва музея) і Савет грамадства. Пасля адкрыцця экспазіцыі музей стаў базай для
правядзення мерапрыемстваў па героіка-патрыятычным выхаванні моладзі. Яго першым
дырэктарам стала Алена Брухан, былы 2-й сакратар Драгічынскага райкама КПБ, якая
ў гады вайны была партызанкай атрада ім. Н. Шыша. 17 ліпеня 1998 г. перад
будынкам музея быў адкрыты памятны знак "Партызанская слава", на яго гранітных
плітах нанесены назвы партызанскіх атрадаў, якія дзейнічалі ў гады Вялікай
Айчыннай вайны на тэрыторыі Драгічынскага і Іванаўскага раёнаў, і імёны іх
каманднага складу. 21 Красавік 2004 года музей перададзены аддзелу культуры
Драгічынскага райвыканкама, а 30 сьнежня 2005 года на яго базе ствараецца філіял
гарадскога Дома культуры "Цэнтр героіка-патрыятычнага выхавання моладзі ім. Д.К.
Удавікова". У лістападзе 2006 года цэнтр зачынілі на рамонт і стварэнне новай
экспазіцыі. Рамонт быў завершаны 1 мая 2009 г. У гэты дзень наведвальнікі
ўбачылі новую экспазіцыю. Над яе стварэннем працаваў брэсцкі мастак-дызайнер
Аркадзь Дзенісевіч. У верасні 2009 рашэннем Драгічынскага РВК цэнтр
перайменаваны ў Ваенна-гістарычны музей ім. Д.К. Удавікова. Агульная колькасць
музейных прадметаў на 01.01.2013 г. склала 2034, з іх асноўнага фонду 602,
навукова-дапаможнага - 1432, размешчаныя ў пяці залах. У асноўным гэта
фотаздымкі, дакументы, успаміны і лісты партызан-ветэранаў. У калекцыі музея
асабістыя рэчы кіраўнікоў партызанскага руху, ўзоры зброі часоў Вялікай Айчыннай
вайны. У музеі дзейнічае адна пастаянная экспазіцыя, часовыя і перасоўныя
экспазіцыі адсутнічаюць.
Пры музеі працуе падлеткавы клуб "Азімут", які займаецца усталяваннем імёнаў
загінуўшых абаронцаў Айчыны і ахвяр вайны, якія лічацца невядомымі. Членамі
клуба знойдзены 3 брацкія магілы часоў Вялікай Айчыннай вайны, устаноўлена 92
прозвішчы партызан і воінаў Чырвонай Арміі. Вядзецца праца па вышуку і выяўленні
пахаванняў перыяду 1-й сусветнай вайны. На выяўленых няўлічаных пахаваннях
ўстаноўлены памятныя знакі. У 2010 г. пры музеі створаны клуб гісторыкаў "Краязнаўца"
і выдаецца раённая гісторыка-краязнаўчая газета "Наш Край - Загароддзе". З 2003
г. музеем кіруе падпалкоўнік запасу Сяргей Граніка. Навукова-даследчая праца,
якая праводзіцца музеем вядзе пошукавую працу ў архівах Рэспублікі Беларусь, Расіі і краін
СНД. Ўзнагароды музея: (1995 г) званне "Народны музей».
З культурна-масавых мерапрыемстваў музей праводзіць 1 раз у месяц
экскурсію-лекцыю "Жыццё і дзейнасць Д.К. Удавікова »дзе распавядаецца пра Д.К.
Удавікова, паказваецца яго асабістыя рэчы і дакументы. У 1-й палове ліпеня
праходзіць лекцыя "Мы памятаем іх імёны ...» пра воінаў-удзельніках вызвалення
Драгічынскага раёна з паказам музейных прадметаў і дакументаў. 2 разы на год
праходзіць лекцыя "Габрэі ў гісторыі Драгічыншчыны» з расповедам пра жыццё
габрэяў у мястэчках Драгічын, Антопаль і Хомск, а таксама аб генацыдзе яўрэяў у
гады Вялікай Айчыннай вайны на тэрыторыі Драгічынскага раёна. З мая па
сентябрь праходзіць музейна-педагагічныя заняткі "Школа будучага камандзіра» і
інтэрактыўная гульня «Памяць» - якія развіваюць гульні для дзяцей малодшага і
школьнага ўзросту.
Экспазіцыі
«Савецкі перыяд - 1939-1941 гг.»
пра ўз'яднанне з БССР, аб пачатку Вялікай Айчыннай вайны, оккупациі тэрыторыі Драгічынскага раёна, генацыдзе яўрэйскага насельніцтва.
«Партызанскі рух»
аб дзейнасці партызанскіх атрадаў Пінскага і Брэсцкага злучэнняў на тэрыторыі Драгічыншчыны, пра побыт партызан; Васіль Захаравіч Корж - першы партызанскі камандзір.
«1944 г.: вызваленне Драгічынскага раёна»
аб партызанскай зоне, абароне Дняпроўска-Бугскага канала вясной 1944 года, вызваленні раёна ў ліпені 1944 г., аб удзельніках вызвалення Драгічыншчыны.
«Героі вайны»
пра жыццё і дзейнасць Д.К. Удавікова, пра партызанаў і франтавіку Вялікай айчыннай вайны, пра воінаў-інтэрнацыяналістаў.
«Ад першых паселішчаў да 1939 г”.
пра ўзнікненне першых паселішчаў на тэрыторыі Драгічынскага раёна, аб гісторыі г. Драгічына і ўтварэньні Драгічынскага раёна, аб ураджэнцаў Драгічыншчыны - удзельнікаў войнаў першай паловы ХХ ст. (да Вялікай Айчыннай вайны).
