Праект і стварэнне помніка Леніну
Распрацоўку праекта даручылі Ленінградскаму мастацка-тэхнічнаму інстытуту. У выніку конкурсу лепшай прызналі працу студэнтаў Р. Н. Будзілава, М. Ф. Бабурына, Б. Малюціна і З. К. Таурыта, які ў будучыні стаў адным з аўтараў ансамбля Піскароўскіх могілак у Ленінградзе.
Адкрыццё першага «вялікага» помніка Леніну ў Беларусі
Урачыстае адкрыццё помніка адбылося 7 лістапада 1930 года на плошчы Леніна. Гэта быў першы буйны помнік Леніну ў Беларусі і адзін з першых ва ўсім СССР. Аднак у 1940 годзе яго прызналі «не маючым мастацкай каштоўнасці» і вырашылі замяніць новай скульптурай.
Лёс помніка ў гады вайны
На невялікім гранітным пастаменце стаяла бронзавая фігура Леніна з паднятай рукой. Пастамент таксама выкарыстоўваўся як трыбуна падчас парадаў. У 1941 годзе помнік быў узарваны нямецкімі акупантамі, а з яго аскепкаў рабілі шайбы для хакея.
Новы помнік Леніну ў Віцебску
У 1956 годзе на ранейшым месцы ўсталявалі новы помнік (скульптары Г. Арапава, М. Алексееенка, архітэктар П. Юрчанка). Вышыня манумента склала 9 метраў, а пастамент абліцавалі паліраваным гранітам. На адной з пліт была выбіта надпіс «Ленін» на беларускай мове.
Герма Леніна каля будынка мастацкага музея
У 1985 годзе каля будынка былога абкама КПБ (цяпер мастацкі музей, вул. Леніна, 32) была ўстаноўлена герма Леніна. Гэта скульптурнае выява ў выглядзе галавы на чатырохграннай апоры – разнавіднасць класічнай паркавай скульптуры. Аўтарам бронзавага бюста стаў І. Місько, а архітэктарам – В. Шарамецьеў.
Бюст Карла Маркса: сіметрычнае дапаўненне
Да ўсталявання бронзавай гермы з 1965 года тут знаходзіўся бетонны бюст Леніна работы А. Курочкіна. Цікава, што з другога боку ўваходу ў будынак сіметрычна размешчаны бюст Карла Маркса.
Помнік Леніну – аб'ект культурнай спадчыны
Сёння помнік Леніну ў Віцебску ўваходзіць у Дзяржаўны спіс гісторыка-культурных каштоўнасцяў горада. Гэта адна з знакавых славутасцяў Віцебска, цікавая для турыстаў, якія жадаюць пазнаёміцца з савецкай спадчынай і гісторыяй горада.
