Гомельскі палацава-паркавы ансамбль

ЗНАКАВЫЯ МЕСЦЫ
Хуткая навігацыя

Апісанне

Тып

Краязнаўчы

Выставачныя экспазіцыі

25

Дзяржаўная гісторыка-культурная ўстанова «Гомельскі палацава-паркавы ансамбль» створана ў 1919 г. на базе нацыяналізаваных у 1917 г. калекцый княгіні П. І. Паскевіч. З моманту адукацыі і да 22 чэрвеня 1941 г меў мастацкі профіль. У гады Вялікай Айчыннай вайны быў знішчаны. У 1945 г. адкрыты як гісторыка-краязнаўчы музей. У 1952 г. атрымаў статус абласнога краязнаўчага музея. У студзені 2006г. адбылася рэарганізацыя Гомельскага абласнога краязнаўчага музея (ГОКМ) і з яго складу было выдзелена ўстанова «Гомельскі абласны музей ваеннай славы», раней уваходзіла ў склад абласнога музея як філіял «Музей вайсковай славы", а сам музей па лістапада 2006 называецца ўстанова «Музей «Гомельскі палацава-паркавы ансамбль". У лістападзе 2006 ўстанова «Музей«Гомельскі палацава-паркавы ансамбль» пераназываецца ў дзяржаўная гісторыка-культурная ўстанова« Гомельскі палацава-паркавы ансамбль »з ажыццяўленнем кіраўніцкіх функцый камунальным унітарным прадпрыемствам па аказанні паслуг«Гомельскі парк ». У плыні чэрвені 2008 года і першага квартала 2009 г. са складу дзяржаўнай гісторыка-культурнай установы "Гомельскі палацава-паркавы ансамбль» адбываецца вылучэнне «хатка Паляўнічага» з перадачай будынка ва ўласнасць Гомельскага гарадскога Савета дэпутатаў і адкрыццём на яго базе з 01.03.2009 г. «Музея гісторыі г.Гомеля».

Гомельскі палацава-паркавы ансамбль знаходзіцца ў цэнтральнай частцы г. Гомеля і займае тэрыторыю палацава-паркавага комплексу Румянцавых і Паскевічаў агульнай плошчай у 25 га і ўключае ў сябе парк і палац Румянцавых і Паскевічаў, капліцу-пахавальню князёў Паскевічаў, адміністрацыйны будынак, Зімовы сад і назіральную вежу (помнікі архітэктуры 2-й пал. XVIII - сярэдзіны XIX стст.).

Палац Румянцавых і Паскевічаў пабудаваны ў стылі класіцызму, з'яўляецца цэнтрам палацава-паркавага ансамбля. Архітэктура палаца арганічна звязана з рэльефам мясцовасці і планіроўкай парку. Закладзены ў 1777 генерал-фельдмаршалам П. Д.Румянцевым-Задунайскім (1725-1796г.г.), Які валодаў Гомелем з 1775 па 1796 гады, на месцы земляных умацаванняў і драўлянага замка князя М. Чартарыйскага. Да 1834 г. належаў Румянцавым, у 1834-1917 гг. - Князям Паскевічам. Галоўны корпус быў пабудаваны ў перыяд з 1777 па 1796 гг. Будаўніцтвам кіраваў арх. Я. Н. Аляксееў, пры кансультацыі арх. К. І. Бланка. Пасля смерці П.А.Румянцева - Задунайскага гомельскае маёнтак атрымаў у спадчыну яго сын граф Мікалай Пятровіч Румянцаў. У 1800-1805 гг. пабудаваны два службовых флігеля, якія фланкіруюць галоўны корпус і аформленых 4-х калонамі порцікамі іянічнага ордэра.

У 1834 г. каля палаца з'явіўся новы ўладальнік - Паскевіч Іван Фёдаравіч. У 1837-1851 гг. ажыццяўляецца рэканструкцыя палаца і яго дабудова (арх. А. Iдзiкоўскі, афарміцель інтэр'ераў Вінцэнта Вінцэнці). Да галоўнага корпусу прыстройваюцца галерэі, якія фланкіруюцца квадратнымі ў плане павільёнамі. Перабудаваны бакавыя флігелі, зменена ўнутраная планіроўка, узведзены 4-ярусная вежа і павільён з верхнім святлом. На дахах галоўнага корпуса і галерэй усталяваныя статуі і чыгунныя балюстрады. Палац рэканструяваўся ў 1856 і 1919-1920 гг., разбураны і спалены нямецка-фашысцкімі захопнікамі ў 1941-1943 гг., адноўлены і рэканструяваны ў 1969 г. Рэстаўрацыйныя работы праводзіліся ў 1994-2004 гг.

У палацава-паркавым ансамблі штомесяц праводзяцца канцэрты класічнай музыкі (Белая гасцёўня палаца Румянцавых і Паскевічаў, канцэртна-забаўляльныя мерапрыемствы (Цэнтральная эстрада парку Гомельскага палацава-паркавага ансамбля), рэтрадыскатэкі (Цэнтральная пляцоўка парку Гомельскага палацава-паркавага ансамбля).

Экспазіцыі

Культавыя прадметы экспазіцыя створана ў памяшканні, дзе з сярэдзіны XIX ст. да 1917 году знаходзілася дамавая царква ў гонар св. Іаана Багаслова і св.Лізаветы. Тут прадстаўлены унікальныя прадметы, якія ўваходзяць у сход гомельскага палаца ў дарэвалюцыйны перыяд і экспанаты, якія характарызуюць рэлігійную культуру Гомельскай вобласці (абразы, старадрукі і інш.)

«Чырвоная гасціная» прадстаўлены прадметы з палацавага строя: камінныя гадзіны XIX стагоддзя, карціны, скульптуру, вырабы з фарфору і інш Тут адноўлена атмасфера Чырвонай гасцінай палаца канца XIX-пачатку XX стст.

Зала ўрачыстых прыёмаў Прадстаўленыя партрэты вядомых людзей, якія праславілі Гомелыщыну ў розныя гістарычныя перыяды: К.Туровского, І.І. Грыгаровіча, П.В.Сухога, А.А.Громыко і інш; ў экспазіцыі, прысвечанай А.А.Громыко, можна ўбачыць сапраўдным прадметы, якія належалі яму асабіста - кабінетную мэбля, кнігі, сувеніры, а таксама карціны І. Н. Глазунова.

Экспазіцыя «Найстаражытнейшая гісторыя Гомельшчыны» распавядае пра самы старажытны перыяд гісторыі краю, тут можна ўбачыць унікальныя археалагічныя артэфакты, знойдзеныя на тэрыторыі Гомельшчыны.

Экспазіцыя «Загадкавыя фантазіі мора» прысвечана насельнікам мораў і акіянаў, з'яўляецца экзатычнай і карыстаецца вялікай цікавасцю ў наведвальнікаў

Экспазіцыя «Уладальнікі Гомельскага маёнтка Румянцавы і Паскевічы» размешчана ў вежы палаца. Гісторыка-мемарыяльная экспазіцыя была адкрыта 3 ліпень 2003 г. Сапраўдныя карціны, скульптура, асабістыя рэчы, дакументы дазваляюць паказаць гісторыю Гомеля, палаца і парку канца XVIII - пачатку XX стагоддзяў, раскрыць ролю уладальнікаў Гомельскага маёнтка Румянцавых і Паскевічаў у фарміраванні новага аблічча Гомеля, рэканструяваць некаторыя з інтэр'ераў палаца. Экспазіцыя размешчана ў васьмі залах, на чатырох паверхах вежы.

Зала «Румянцаўскаяі» прысвечаны прадстаўнікам дваранскага роду Румянцавых фельдмаршалу Пятру Аляксандравічу, яго сынам Мікалаю і Сяргею, што валодалі Гомельскім маёнткам з 1775 па 1834 У экспазіцыі прадстаўлены бронзавыя бюсты Пятра Аляксандравіча і Мікалая Пятровіча Румянцавых, копіі карцін Д.Г. Лявіцкага і Д. Доу, выкананыя гомельскімі мастакамі, гадзіны, зброю (XVIII - XIX стст.), Ілюстрацыі, копіі дакументаў, бронзавая статуя багіні Свету.

Зала «Паскевічы і Гомель» раскрывае тэму рэканструкцыі палаца і фарміравання палацава-паркавага ансамбля ў сярэдзіне - II падлогу. XIX ст. У экспазіцыі паказаны асабістыя рэчы Паскевічаў, фатаграфіі палаца, парка, палацавых пакояў, вопіс Гомельскага палаца 1910, якія з'яўляюцца дакументальнымі сведчаннямі той раскошы, якая прысутнічала ў палацавых пакоях у пач. XX ст. Унікальным экспанатам з'яўляецца кніга ганаровых наведвальнікаў з подпісамі расійскіх імператараў.

«Аўдыенц-зала» зала з'яўляецца рэканструкцыяй інтэр'еру адной з пакояў палаца. У экспазіцыі прадстаўлены мармуровая скульптура, камінныя гарнітуры, карціны, парцалянавыя статуэткі XVIII-XIX стст., Бронзавы столік з мініяцюрнымі партрэтамі Людовіка XVI і прыдворных дам.

«Фельдмаршальская» зала прысвечаны тэме «Н.Ф. Паскевнч - генерал-фельдмаршал, удзельнік Айчыннай вайны 1812 г., руска-турэцкіх войнаў 1-й паловы XIX ст. У экспазіцыі прадстаўлены батальная жывапіс, граматы аб ўзвядзенні І.Ф. Паскевіча ў графскую і княжае годнасці, узнагародная зброю, асабістыя рэчы фельдмаршала (мундзір, ўзнагародныя стужкі, аптэчка, куфэрак, падзорныя трубы). Цэнтральнае месца ў зале займаюць парадныя партрэты Івана Фёдаравіча і Лізаветы Аляксееўны Паскевічаў, кандэлябры ў форме букетаў лілей, падораныя імператарам Аляксандрам II Ф.І. Паскевічу пры наведванні Гомельскага палаца ў 1857.

«Курыльная» захавана дарэвалюцыйны назву залы, у якім экспануюцца курыльныя трубкі, шэраг прадметаў ўсходняга характару. Прадметы з калекцыі Паскевічаў дапоўнены падарункамі, якія былі паднесены музею пасольствамі Індыі і Кітая ў Рэспубліцы Беларусь.

«Кабінет» уяўляе сабой інтэр'ер палацавага кабінета. У экспазіцыі паказаны жывапіс I падлогу. XIX ст., Гадзіны, кандэлябры, мэбля XIX - пач. XX стст., Паляўнічыя стрэльбы, выкананыя па замове Паскевічаў вядомымі еўрапейскімі майстрамі, халодная зброя еўрапейскага і ўсходняга ўзору. Фатаграфіі і ксеракопіі дакументаў даюць інфармацыю аб гаспадарчай і дабрачыннай дзейнасці Ф.І. і І.І. Паскевічаў.

«Бібліятэка» размешчана на трэцім паверсе вежы. Тут захоўваліся кнігі па гісторыі, філасофіі, прыродазнаўстве, творы рускіх і замежных пісьменнікаў і паэтаў, многія на мове арыгіналу. Створаная экспазіцыя з'яўляецца рэканструкцыяй палацавай. бібліятэкі, дзе прадстаўлены дарэвалюцыйныя выданні са збораў музея.

«Выставачная зала» прадстаўлены зменныя выставы з фондаў установы, музеяў рэспублікі, прыватных калекцый.

Aондавы аддзел Агульная колькасць экспанатаў: 92979 адзінак. Збор калекцыі складаецца з археалагічных матэрыялаў, знойдзеных спецыялістамі ў выніку археалагічных раскопак на тэрыторыі Гомельскай вобласці. У ім прадстаўлены самыя старажытныя знаходкі (Бердыж, Юравічы), унікальныя матэрыялы з раскопак І.І.Арцеменка, матэрыялы па гісторыі старажытнага Гомеля, індывідуальныя знаходкі.

Калекцыя ”Палеаліт” прадстаўлены прылады працы з крэменю і косці, косці выкапнёвых жывёл характарызуюць гісторыю асваення старажытным чалавекам тэрыторыі Гомелыщыны (30 - 10 тыс. гадоў назад).

Калекцыя ”Мезаліт” прылады працы з крэменю і косці, якія характарызуюць гісторыю асваення старажытнымі людзьмі тэрыторыі Гомельшчыны (10-5 тыс. гадоў назад).

Калекцыя ”Неаліт” прылады працы з крэменю і косці, кераміка (5-3 тыс. гадоў назад).

Калекцыя ”Бронзавы век” прылады працы, зброя, упрыгажэнні з крэменю, каменя, бронзы, бурштыну і косткі, кераміка характарызуюць гісторыю асваення людзьмі эпохі бронзы тэрыторыі Гомельшчыны (канца З - 1 тыс. да н.э.).

Калекцыя ”Ранні жалезны век” характарызуюць гісторыю жыцця плямёнаў ранняга жалезнага веку на тэрыторыі Гомельшчыны (7 - пачатак 2 стст. н.э.).

Калекцыя нумізматыкі колькасць экспанатаў: 9207 адз., у тым ліку манетныя скарбы. У зборы прадстаўлены манеты Расіі, Рэчы Паспалітай, Швецыі, Германіі, Францыі, Італіі, Польшчы і г.д.

Калекцыя дакументаў і фотаматэрыялаў дакументы і фотаздымкі па краязнаўчай тэматыцы, якія характарызуюць падзеі на Гомельшчыне ў розныя гістарычныя перыяды. Колькасць экспанатаў налічвае 17990 адз., У тым ліку негатывы.

Калекцыя жывапісу і графікі, у тым ліку збор іканапісу у збор уваходзяць карціны, у асноўным напісаныя мастакамі Гомельшчыны, былога СССР і адносяцца да перыяду, пачынаючы з 50-х гадоў XX стагоддзя да нашых дзён. У збор жывапісу ўваходзяць гэтак жа 23 карціны XIX-га стагоддзя, якія ўваходзілі ў палацавы сход князёў Паскевнчей ў дарэвалюцыйны перыяд. Графіка ўключае работы мастакоў Гомельшчыны і былога СССР. У калекцыі іканапісу знаходзяцца іконы, якія існавалі на Гомельшчыны, а таксама паступілі ў фонды музея ў савецкі перыяд з суседніх рэгіёнаў (Бранская, Чарнігаўская вобласці). Іконы праваслаўныя (народныя і свецкія), стараверскія, каталіцкія, якія адносяцца да перыяду канца XVIII - пачатку XX-га стст.

Дэкаратыўна-прыкладное мастацтва калекцыя складаецца з прадметаў сучаснага дэкаратыўна-прыкладнога мастацтва, прадукцыі прадпрыемстваў мастацкага профілю Гомеля і Гомельшчыны, аўтарскіх твораў народных умельцаў, меднай культавай пластыкі і вырабаў, якія змяшчаюць каштоўныя металы. Вялікую цікавасць уяўляе скарб культавых прадметаў, знойдзены каля в Чонкі Гомельскага раёна. Да дадзенай калекцыі адносяцца таксама захаваліся прадметы палацавага строя - мастацкая бронза (гадзіны, кандэлябры), шкатулкі, дэкаратыўныя столікі і г.д.

Калекцыя старадрукаваных і рукапісных кніг кнігі культавага прызначэння старадрукаваныя, рукапісныя і кнігі царкоўнай друку 16-пачатку XX стст., якія існавалі на Гомельшчыны і суседніх з Гомельскай вобласцю рэгіёнах. Найбольшую цікавасць ўяўляюць старадрукаваныя кнігі, выдадзеныя ў 16 стагоддзі, рукапісныя кнігі, якія існавалі ў стараверскай асяроддзі. Самым раннім выданнем з'яўляецца «Евангелле» Пятра Мсціслаўца 1575.

Графік працы

Адміністрацыя 08:30 - 17:30 выхадныя субота, нядзеля

Каса 11:00 - 18:30 выхадныя панядзелак, аўторак

Экспазіцыі 11:00 - 19:00 выхадныя панядзелак, аўторак

На мапе

Адрас

246050, Рэспубліка Беларусь, Гомельская вобл., г. Гомель, пл. Леніна, 4