Княжая Гара

ЗНАКАВЫЯ МЕСЦЫ
Хуткая навігацыя

Апісанне

На поўдзень ад вёскі Ляхчыцы на ўзвышшы ў маляўнічым лесе размешчана ўрочышча Княжая Гара. Паводле мясцовага падання, ва ўрочышчы знаходзіцца магіла княгіні Вольгі (не Кіеўскай):

«Даўно гэта было. Княгіня Вольга тут праходзіла. Была яна наша, руска ... Некалі забілі мужа яе, Уладзіміра, і пайшла Вольга ваяваць з ворагамі ... Вольга хітрасцю перамагла ворагаў, перакавала у коней падковы на капытах наадварот. Але за Дывінам быў пост, і адтуль салдаты яе даганялі. У той час наша гара над балотамі стаяла, лесу на ёй не было. Там княгіня і спынілася. У той час варожыя войскі наступалі з поўдня, ад Навасёлак. На гары і знайшла смерць Вольгу ... Там яе і пахавалі. Магіла была амаль пад вяршыняй. З тых часоў гара і завецца Княжай гарой альбо Князёўнай. Здаўна на магіле стаяў просты драўляны крыж, але, напэўна, пры бальшавіках яго знялі ... »

Паданне звязана з канкрэтнымі гістарычнымі фактамі. У 1287 галіцка-валынскія князі пайшлі ў паход на Польшчу. Уладзіміра-Валынскі князь Уладзімір Васількавіч, цяжка хворы, паслаў замест сябе ваяводу, а сам застаўся ў Камянцы. Вельмі пакутуючы ад сваёй раны (у яго гніла ніжняя сківіца), ён паведаміў Мсціславу Данілавічу Луцкаму, што прызначае яго спадкаемцам. Пасля паходу Мсціслаў быў выкліканы для падпісання дакументаў. Асобна была напісана грамата, у якой жонцы Уладзіміра Вользе Раманаўне быў адпісаны горад Кобрын і сяло Гарадзец. Акрамя таго, у грамаце князь запісаў: «... а княгіня мая оже восхочет ў Чэрнічы поіць поидеть, Аже ня восхочет ити, а како ёй люба мне не воставши глядзець, што, хто мучыцца чыніць па маім жываце». Да таго ж князь вымусіў пераемніка цалаваць крыж, што ён не аддасць прыёмную дачку Ізяславу супраць яе волі замуж, а толькі так, як захоча Вольга.

10 снежня 1288 г. Уладзімір Васількавіч памёр. Вольга Раманаўна на пахаванні мужа была з Ізяславам і з сястрой свайго мужа манашкай Аленай. Апошні раз у Іпацьеўскім летапісу Вольга згадваецца ў сакавіку 1289 года.

Аб Княжай Гары існуюць пісьмовыя звесткі ў гістарычных крыніцах. У рэвізіі Кобрынскай эканоміі 1563 запісана: «Княжая Гара, урочышча вёскі Руховіч». Пазней Гара прысутнічае на рускіх картах XIX стагоддзя і на польскіх пачатку ХХ стагоддзя. У канцы XIX стагоддзя археолаг Ф.В. Пакроўскі са слоў святара запісаў: «с. Хабовічы... Блоцкай вол., Кобрынскага павета. У 5 вёрстах да паўднёвага захаду ад вёскі ёсць невялікі пагорак, званы ў народзе Княжая гара. Называецца так таму, што тут быццам бы ў час бою забітая нейкая князёўна».

Княжая Гара аказала вялікі ўплыў на развіццё вёскі Ляхчицы і суседняй акругі. У Ляхчицах вельмі распаўсюджана жаночае імя Вольга. У Пакроўскай царкве вёсцы Хабовічы, у прыход якой уваходзілі Ляхчыцы, захоўваўся летапіс аб падзеях, звязаных з ўрочышчам, а 24 ліпеня «на Вольгу» адзначаецца прастольнае храмавы свята.

На мапе

Адрас

Рэспубліка Беларусь, Брэсцкая вобл., Кобрынскі р-н, На поўдзень ад вёскі Ляхчыцы