Гісторыя
Тэатр быў заснаваны 21 лістапада 1926 года на базе беларускай драматычнай студыі пры МХАТ. Сярод першых акцёраў былі знакамітыя народныя артысты СССР, якія ўнеслі значны ўклад у развіццё беларускай культуры. Першапачатковае будынак тэатра не адрознівалася трываласцю, бо будаўніцтва вялося ў складаныя часы і з мінімальнымі выдаткамі. Толькі ў 1958 годзе з'явілася сучаснае будынак тэатра, спраектаванае архітэктарамі Максімавым і Рыскінай. У 1944 годзе тэатру прысвоілі імя Якуба Коласа, а ў 1977 годзе ён атрымаў статус акадэмічнага. У 2001 годзе тэатр стаў нацыянальным, што падцвердзіла яго высокае значэнне ў культурным жыцці Беларусі.
Архітэктура
Сучаснае будынак тэатра — помнік архітэктуры пасляваеннага перыяду. Яго галоўны фасад, звернуты да плошчы Тысячагоддзя, аформлены ў выглядзе велічнага дарыйскага портыка з васьмю калоннамі і трохкутным франтонам, упрыгожаным дэкаратыўным рэльефам. Бакавыя фасады дэкараваны рустам, пілястрамі і ляпнымі ўстаўкамі, а тарцовы фасад выкананы ў выглядзе чатырохкалоннага портыка. Унутры тэатр уяўляе сабой гарманічнае спалучэнне класічнай архітэктуры і сучаснай функцыянальнасці. Прасторная глядзельная зала змяшчае 520 чалавек і ўключае парцэр і два балконы, забяспечваючы выдатную бачнасць з любога месца. Вакол глядзельнай залы размешчаны службовыя памяшканні, а інтэр'еры ўпрыгожаны элементамі тэатральнага мастацтва.
Экскурсіі
Наведванне тэатра імя Якуба Коласа — гэта магчымасць акунуцца ў атмасферу беларускай тэатральнай традыцыі і пазнаёміцца з яго гісторыяй. Для турыстаў даступныя экскурсіі па тэатры з аглядам сцэны, глядзельнай залы і закулісся, дзе можна ўбачыць, як ствараюцца спектаклі. Экскурсія з Мінска у Віцебск уключае шпацыр па гістарычным цэнтры, знаёмства з галоўнымі славутасцямі і наведванне тэатра. Аматары тэатральнага мастацтва могуць забраніраваць экскурсію, якая ўключае наведванне рэпетыцый, аповед пра легенды тэатра і яго выбітных акцёраў. Гэта выдатная магчымасць убачыць тэатр не толькі як гледачу, але і зазірнуць у яго схаваныя куткі.
