Кобрынская бітва: ключавы момант вайны 1812 года
Бітва працягвалася больш за 9 гадзін і скончылася разгромам саксонскіх войскаў, якія ўваходзілі ў склад арміі Напалеона. Падчас бою было знішчана каля 2 тысяч саксонцаў, а ў палон трапілі 76 афіцэраў і 2380 салдат праціўніка. Кобрынская вікторыя стала адной з самых значных перамог пачатковага этапу вайны, адыграўшы важную ролю ва ўмацаванні пазіцый рускай арміі.
Помнік першай перамозе рускіх войскаў у 1812 годзе
У 1912 годзе, у гонар стогадовага юбілею перамогі, у Кобрыне быў закладзены помнік, прысвечаны гэтым падзеям. Сродкі на яго ўзвядзенне сабралі салдаты і афіцэры 38-й пяхотнай дывізіі і 38-й артылерыйскай брыгады, якія дыслакаваліся ў наваколлях горада, а таксама жыхары Гродзеншчыны і воінскія часткі, што прымалі ўдзел у бітве.
Адкрыццё помніка адбылося ў ліпені 1913 года. Праект распрацавалі інжынер Маркоў з Гродна і варшаўскі скульптар Зыгмунд Отта. Манумент атрымаўся велічным: на фасаднай і бакавых гранях пастамента былі размешчаны тры мармуровыя мемарыяльныя дошкі. На цэнтральнай дошцы было напісана: «Рускім ваярам, якія атрымалі першую перамогу над войскамі Напалеона ў межах Расіі 15 ліпеня 1812 года». Бакавыя дошкі ўтрымлівалі спісы палкоў-удзельнікаў бітвы, звесткі пра трафеі, палонных афіцэраў і спонсараў, якія ўнеслі свой уклад у будаўніцтва помніка.
Гісторыя помніка: ад Першай сусветнай да нашых дзён
Падчас Першай сусветнай вайны, пасля заняцця Кобрына кайзераўскімі войскамі ў 1915 годзе, арол і мармуровыя дошкі былі дэмантаваныя нямецкімі салдатамі. У польскі перыяд на пастаменце ўсталявалі бюст Тадэвуша Касцюшкі, выкананы мясцовай скульптаркай Б. Відацкай. Аднак пасля вайны, у 1951 годзе, бюст замянілі на новага арла, створанага скульптарам М. Керзіным. Арол трымае ў дзюбе і лапах вянок, сімвалізуючы памяць пра слаўную перамогу рускіх войскаў.
Кобрын – турыстычная славутасць ваеннай гісторыі
Сёння Кобрын – адно з самых цікавых месцаў для турыстаў, якія захапляюцца гісторыяй напалеонаўскіх войнаў і ваеннымі помнікамі. Тут можна ўбачыць манумент, які нагадвае пра значную перамогу рускай арміі, і прагуляцца па мясцінах, дзе калісьці разгарнулася лёсавызначальная бітва. Калі вы хочаце даведацца больш пра гераічнае мінулае Беларусі, варта абавязкова ўключыць Кобрын у маршрут сваёй экскурсіі.
