У музеі арганізоўваюцца навукова -даследчыя канферэнцыі, выдаецца зборнік « Краязнаўчыя запіскі». Вядзецца апрацоўка музейных калекцый, на аснове якіх пішуцца навуковыя і навукова - папулярныя артыкулы. Выдадзеныя або падрыхтаваныя да выдання каталогі некаторых калекцый (старадрукаваныя выданні, карты і планы, «Нёманскае шкло» і інш.) Супрацоўнікі музея прымаюць удзел у вывучэнні і праектах па захаванні гісторыка-культурнай спадчыны Гродна. З культурна - масавых мерапрыемстваў у музеі праводзяцца Відовішчнае мерапрыемства «Дзень і ноч у музеі», Лялечныя прадстаўленні на рэлігійныя сюжэты «Батлейка», звязаныя з нараджэннем Ісуса Хрыста, Фотаконкурс «Музей праз фотааб'ектыў», Абласны краязнаўчы конкурс «Галасы гісторыі» для вучняў 8 -10 класаў і ўдзельнікаў краязнаўчых гурткоў г. Гродна і Гродзенскай вобласці, а таксама музейныя заняткі і лекцыі. Гродзенскі гісторыка -археалагічны музей стаў лаўрэатам спецыяльнай прэміі прэзідэнта Рэспублікі Беларусь у намінацыі «Музейная справа» ( 2007 г.), лаўрэатам абласнога конкурсу «Установа культуры года» ( 2012 г.), пераможцам конкурсу «Музеі Беларусі - трэцяму тысячагоддзю» у намінацыі «Лепшая арганізацыя выставы з фондаў музея» (2012 г.), лаўрэатам конкурсу «Музеі Беларусі - трэцяму тысячагоддзю» у намінацыі «Лепшае мастацкае рашэнне экспазіцыі».
Пошук
Гарадзенскі дзяржаўны гісторыка-археалагічны музей
музеі
Апісанне
Гродзенскі дзяржаўны гісторыка -археалагічны музей заснаваны ў 1920 годзе. Першая выстава была адкрыта ў верасні 1921 года. 9 сьнежня 1922 адбылося ўрачыстае адкрыццё экспазіцыі музея, якая размясцілася ў чатырох пакоях будынка стараства. У 1924 магістрат перадаў музею памяшкання Старога замка у гістарычным цэнтры Гродна. Першым захавальнікам і дырэктарам музея быў археолаг, гісторык - краязнаўца і нумізмат - Юзэф Ядкоўскі. У складзе музейнага збору адна з самых значных у Беларусі калекцый старадрукаваных і рэдкіх кніг ( звыш 23 000, у тым ліку 3 інкунабулы і 26 палеатыпаў), багатыя археалагічныя, нумізматычныя, дакументальныя, этнаграфічныя, мастацкія калекцыі. А таксама калекцыі зброі, вырабаў са шкла, фарфору, тканін, калекцыя абразоў. Сучасная экспазіцыя музея размешчана ў трох будынках: каралеўскіх палацах XVI і XVIII стагоддзяў, так званых Старым і Новым замках і "босняцкай" хаце XVIII ст. на Гарадніцы. Яна займае зараз больш за 30 залаў, у якіх выстаўлена каля 7 тысяч экспанатаў. Асноўная частка экспазіцыі музея размешчана ў палацы Старога замка, які быў узведзены для караля Стэфана Баторыя архітэктарам Санці Гучы з Фларэнцыі, на месцы старажытнага Верхняга замка. Там знаходзяцца аддзелы археалогіі, гісторыі і прыроды Гродзеншчыны, а таксама адзін з выставачных залаў музея. У 1991 годзе ў музейны комплекс быў уключаны другі гродзенскі каралеўскі палац - Новы замак. Будаўніцтва гэтага палаца, спраектаванага К.Ф.Пепельманам, доўжылася з 1737 па 1742 гг. Ён быў узведзены на суседнім з Замкавай гарой ўзвышшы , насупраць Старога замка. У гэтым палацы праходзілі соймы Рэчы Паспалітай, у тым ліку і апошні. У Новым замку прадстаўлены чатыры пастаянныя экспазіцыі: «Новы замак. Падзеі і лёс», «Выратаваныя каштоўнасці», «Зброя мінулых стагоддзяў», «Дзіўны свет прыроды» і «Старадаўні інтэр'ер». У экспазіцыі прадстаўлены калекцыі, якія з'яўляюцца гонарам музейнага збору: зброя, прадметы дэкаратыўна -прыкладнога мастацтва і экзатычныя экспанаты аддзела прыроды. У залах першага паверха палаца наведвальнікі могуць пазнаёміцца з часовымі выставамі з уласных калекцый музея, а таксама музеяў Беларусі і замежжа, з прыватных калекцый. Філіял, Музей гісторыі Гарадніцы, размешчаны ў будынку, збудаваным ў другой палове XVIII стагоддзя. Экспазіцыя музея прысвечана дзейнасці гродзенскага старасты Антонія Тызенгаўза, які імкнуўся ператварыць Гродна ў развіты прамысловы, навуковы і культурны цэнтр. Штогод у Гродзенскім дзяржаўным гісторыка -археалагічным музеі праходзіць больш за 40 часовых выстаў. У цяперашні час у музеі налічваецца 201887 прадметаў, з іх асноўнага фонду - 174903, навукова - дапаможнага - 26984.
Экспазіцыі
”Старажытныя помнікі Панямоння X тыс. да н.э. - XII ст. н.э.” прадстаўлены самыя раннія сведчанні дзейнасці чалавека на Гродзеншчыне пачынаючы з эпохі палеаліту, адлюстраваны асноўныя этапы засялення Беларускага Панямоння, паказаны характэрныя асаблівасці матэрыяльнай культуры плямёнаў, якія засялялі тэрыторыю рэгіёна на працягу каменнага, бронзавага, жалезнага стагоддзяў. У вітрынах можна ўбачыць як вельмі рэдкія выпадковыя знаходкі, так і найбольш цікавыя матэрыялы археалагічных даследаванняў 1920-1990-х гг., якія даюць уяўленне аб непаўторнай духоўнай і матэрыяльнай культуры насельніцтва краю з старажытнасці да XII стагоддзя.
”Гісторыя Гродзеншчыны XII - пач. XX стст.” прадстаўлены калекцыі «Археалогія», «Зброя», «Нумізматыка», «Дакументы», «Фатаграфія», «Быт», «Дэкаратыўна-прыкладное мастацтва», «Жывапіс», «Музычныя інструменты», «Этнаграфія», змяшчае матэрыялы палітычнай і эканамічнай гісторыі краю і горада Гродна, адлюстроўвае найбольш важныя ў рэгіёне падзеі мірнага часу і ваеннай гісторыі розных стагоддзяў, выкладае гісторыю гродзенскіх замкаў, этапы развіцця горада, апавядае пра лёсы дзяржаўных дзеячаў, вядомых людзей
”Гродзеншчына ў гады Вялікай Айчыннай вайны” распавядаецца аб першых абарончых баях летам 1941, акупацыйным рэжымам, партызанскім руху, аперацыі «Баграціён». У экспазіцыі прадстаўлены зброя (у тым ліку процітанкавая 45-міліметровыя прылада), падпольныя друкаваныя выданні, узнагароды. Асобнае месца займаюць комплексы, прысвечаныя знакамітым выхадцам Гродна - удзельнікам Вялікай Айчыннай вайны - С.Воркаву, Н.Павлоўскаму, А.Антонаву, В.Сакалоўскаму.
”Гарадзенцы ў Афганскай вайне” распавядаецца аб грамадскім укладзе Афганістана, жыцці краіны ў 1979-1989 гг., удзеле ў Афганскай вайне салдат і афіцэраў - ураджэнцаў Гродзеншчыны. Экспазіцыя пабудавана на аснове арыгінальных фотаздымкаў, дакументаў, узнагарод воінаў-інтэрнацыяналістаў; дэманструецца зброя і ваенная форма. Асаблівае месца займае своеасаблівы гарадзенскі «востраў слёз» з фотаздымкамі 73 ураджэнцаў Гродзеншчыны, якія загінулі ў Афганістане і іншых лакальных канфліктах другой паловы ХХ стагоддзя.
”Прырода Прынёманскага краю” распавядае пра асаблівасці мясцовай прыроды. Тут можна здзейсніць падарожжа ў старажытныя часы і прасачыць паступальнае развіццё жыцця на Зямлі ад найпростых яе формаў да велізарнай разнастайнасці ў цяперашні час. Адлюстравана феналогія, паказана разнастайнасць расліннага і жывёльнага свету вадаёмаў, лугоў і лясоў Панямоння, якая прадстаўлена біягрупамі, экспазіцыйнымі комплексамі і дыярамамі, паказана шмат прадстаўнікоў "Чырвонай кнігі Рэспублікі Беларусь".
”Ніжняя царква” ніжняя царква - адзін з помнікаў самабытнай Гродзенскай архітэктурнай школы XII стагоддзя. Сёння захаваліся толькі рэшткі сцен царквы, якія закансерваваны і знаходзяцца ў адмысловым павільёне. Тут збудаваная адмысловая пляцоўка для агляду храма зверху, змешчаны інфармацыйныя стэнды з фотаздымкамі працэсу даследаванняў царквы, а таксама фота асобных знаходак, якія выкарыстоўваліся для ўнутранага строя храма.
”Выратаваныя каштоўнасці” у экспазіцыі прадстаўлены творы мастацтва і гістарычныя рэліквіі XVI - пач. XX стагоддзя. Сярод твораў дэкаратыўна-прыкладнога мастацтва - гадзіны розных відаў (настольныя, кішэнныя, дарожныя). Высакародны выгляд керамікі - фарфор, які прадстаўлены дробнай пластыкай і сталовым посудам вытворчасці мануфактур Мейсена і Німфенбурга, Берлінскай Каралеўскай фарфоравай мануфактурай, Санкт-Пецярбургскага Імператарскага фарфоравага завода. Калекцыя срэбных вырабаў ўключае ў сябе элегантнае сталовае срэбра Англіі, Францыі і Расіі. У залах экспануюцца розныя абразы, у тым ліку ў акладах.
”Зброя мінулых стагоддзяў” паказаны ўзоры ўзбраення XI - пач. XX стст.. Сярод іх археалагічныя знаходкі XI-XIII стст., разнастайныя віды халоднай і агнястрэльнай зброі, даспехі, мундзіры і рыштунак войска Вялікага Княства Літоўскага, Расійскай арміі і краін Усходу.
”Дзіўны свет прыроды” у аснову экспазіцыі пакладзена прыватная калекцыя жыхара Гародні Станіслава Жыўна, якую ён доўгі час збіраў, калі жыў і працаваў у Амерыцы. Тут можна ўбачыць прадстаўнікоў глыбінь мораў і акіянаў, жывёл розных геаграфічных зон свету, экзатычных насякомых і многія іншыя экспанаты, якія ўяўляюць малавядомы жывёльны свет розных кантынентаў.
”Старадаўні інтэр”ер” дэманструе калекцыю мэблі і шэраг прадметаў інтэр'еру, дэкаратыўна-прыкладнога мастацтва, скульптуры, жывапісу, графікі XVII - пач. XX ст.
”Музей гісторыі Гарадніцы” прысвечана дзейнасці гродзенскага старасты і падскарбія надворнага літоўскага Антонія Тызенгаўза, які імкнуўся ператварыць Гродна ў развіты прамысловы, навуковы і культурны цэнтр.
Графік працы
Адміністрацыя 08:30 - 17:30 выхадныя субота, нядзеля
Каса 10:00 - 17:00 выхадныя панядзелак
Экспазіцыі 10:00 - 18:00 выхадныя панядзелак
На мапе
Адрас
230023, Рэспубліка Беларусь, Гродзенская вобл., г. Гродна, вул. Замкавая, 20
Каардынаты
Хотитете усановить PWA