Свята-Троіцкі касцёл-царквa ў в. Астроўна

ЗНАКАВЫЯ МЕСЦЫ
Хуткая навігацыя

Апісанне

Свята-Траецкі касцёл-царквапомнік архітэктуры XVI – XVII стагоддзяў. Перабудоўваўся трохі раз, у розным стылі – ад готыкі да псеўдарускага. Адлюстроўвае ўсе важныя этапы развіцця беларускай архітэктуры.

Вёска Астроўна знакамітая перадусім тым, што тут у 1557 годзе нарадзіўся выбітны дзеяч Вялікага княства Літоўскага, аўтар бліскучага помніка праўнай думкі – Статута 1588 года – Лёваў Сапега.

Заснавальнікам жа касцёла ў Астроўну даследнікі завуць караля Жыгімонта II Аўгуста, які загадаў узвесці тут храм у гонар бліскучых перамог у 1564 годзе, калі войскі Вялікага княства Літоўскага разграмілі войска Маскоўскай дзяржавы пад Чашнікамі і пад Оршай у часы Лівонскай вайны. Кароль ахвяраваў для новага храма выдатную выяву Багародзіцы, упрыгожаная дарагім акладам. Мяркуюць, што архітэктарам, якому было даручана будаванне храма, быў Ян Марыя Бернардоні, пад чыім кіраўніцтвам узводзілася рэзідэнцыя Радзівілаў у Нясвіжы. Мяркуючы па захаваным муры, спачатку касцёл быў пабудаваны ў гатычным стылі. Падчас далейшых войн храм моцна папакутаваў, але быў адноўлены на загад віцебскага ваяводы Міхала Пацеючы. Пасля рэканструкцыі касцёл набыў рысы Рэнесансу, а ўнутранае ўбранне было выканана ў стылі барока. Каля 1620 года Аляксандр Сапега, ваявода Мсціслаўскі, пабудаваў пры касцёле манастыр і запрасіў манахаў дамініканскага ордэна. У канцы XVIII стагоддзі храм ізноў перабудавалі, надаўшы яму рысы ў стылі класіцызму.

Деревня Островно знаменита еще и тем, что здесь 25–27 июля 1812 года произошло сражение между отступающей русской армией и французской армией Наполеона.

Пасля паўстання 1863–1864 гадоў касцёл быў аддадзены праваслаўнай царквы і перабудаваны ў псеўдарускім стылі. Храм «павярнулі» на 180 градусаў: алтар перанеслі на ўсход, з'явілася вежа званіцы і тыповыя для гэтага стылю «цыбуліны».

У часы Савецкага Звязу ў храме быў уладкаваны склад. Потам яго перанеслі ў іншае месца, і пуставалы будынак пачаў трухлець і разбурацца. У наваколлі Віцебска гэты адзіны ацалелы культавы будынак, вядомы з ХVI стагоддзі.

На сённяшні дзень захаваліся магутныя сцены таўшчынёй больш за 1,5 метра, аркавыя перакрыцці. Пахавальныя крыпты ў тоўстых апорных сценах выкрыты і даўно разрабаваны. Пробашч храма спрабуе аднаўляць царкву саматугам, аднак іх выяўна недастаткова.

На мапе

Адрас

Рэспубліка Беларусь, Віцебская вобл., Бешанковіцкі р-н, в. Астроўна