Палац Бутрымовічаў

Палац Бутрымовичаў, пабудаваны ў 1794 г. на галоўнай вуліцы Пінска, заслугоўвае адмысловай увагі. Гэта архітэктура пераходнага тыпу - ад барока да класіцызму з імправізацыяй кананічных формаў у асобных фрагментах і дэталях. Ад барока ў архітэктуры палаца засталася пабудова плану з увагнутымі крывалінейнымі абрысамі вуглавых частак, авальная форма галоўнай залы, традыцыйнае дзяленне фасада на два яруса, кантрасных па сваёй дэкаратыўнай апрацоўцы. Незвычайная трактоўка ордара. Так, кантавыя фасады аформлены чатырма згрупаванымі парамі калонамі дарыйскага ордара, прычым кожная пара ссунута да сярэдзіны. У выніку гэтага кутнія часткі антаблементу не абапіраюцца на калоны, а выступаюць.

Палац сімятрычны. Тры карпусы яго ўтвараць парадны двор, расчынены ў бок Піны. Такое спалучэнне карпусоў прывяло да ўскладнення планоўкі будынка ў вуглавых частках і павялічыла пластыку галоўнага фасада. Сярэдні корпус адведзены для парадных памяшканняў, бакавыя - занятыя жылымі пакоямі і кабінетамі. Цэнтральнае месца займае авальную залу, высунуты наперад і расчынены на тэрасу. Гэты фрагмент фасада ў выглядзе своеасаблівага эркера найболей багата дэкараваны. З боку ракі будынак прадстаўлены невялікім парадным панадворкам; фасад мае больш інтымны характар. Строй інтэр”ераў палаца ў цэлым барліннага характару, але сустракаюцца і элементы архітэктуры класіцызму. У будынку мясцуецца Палац піянераў і школьнікаў.

Заснавальнікам роду вялікага роду быў буйны фінансіст і статыст Рэчы паспалітыя Матеуш Бутрымовіч (1745-1814), які займаўся арганізацыяй прамысловасці на Палессе, кіраваў працамі па будаўніцтве Агінскага і Каралеўскага (Днепра-Бугского) каналаў.

Амбасадар ад Пінска на ХХ сойм (1788-1792) Рэчы паспалітыя Бутрымовіч быў уваходны ў самыя высокія кругі, таму зусім не выпадкова першы камень у падмурак яго будучага палаца ў Пінску заклаў польскі кароль Станіслаў Панятоўскі.

Матэўш - выхадзец старога шляхоцкага роду Бутрымовічаў - юнаком вучыўся ў Пінскам езуіцкім калегіуме. Пазней на ваеннай службе малады чалавек выявіў сябе годна і быў заўважаны гетманам Вялікага княства Літоўскага Міхасём Казімірам Агінскім, які стаў на ўсё жыццё яго заступнікам. Закаханы ў родную зямлю, гарачы прыхільнік эпохі Асветы, Міхась Казімір набліжаў да сябе аднадумцаў. Такім апынуўся Матеуш Бутримович. Пінску засталася векавая памяць пра гэтага чалавека: знакаміты палац ці, як яго завуць, ”Пінскі мур”.

Але Бутрымовіч (ён, дарэчы, быў дзядулем знакамітага мастака, музыкі і кампазітара Напалеона Арды) вядомы не толькі тым, што пакінуў гораду велічны будынак палаца. Гэты актыўны і ўплывовы чалавек наладзіў гандаль з Варшавай, будаваў дамбы, мадэрнізаваў гарадскія дарогі, прапанаваў злучыць Пину і Мухавец штучным каналам.